Τρίτη 29 Μαΐου 2018

SIR MATT BUSBY

Ματ Μπάσμπι: Αυτός που νίκησε το θάνατο

Ο Σκωτσέζος δεξιός μέσος ή μεσοεπιθετικός και αργότερα προπονητής Σερ Ματ Μπάσμπι (Sir Alexander Matthew "Matt" Busby), γεννήθηκε στις  26 Μαΐου του 1909 στο μικρό χωριό Όρμπιστον της Σκωτίας. Το όνομά του είναι άρρηκτα δεμένο με την ιστορία της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Πριν ασχοληθεί με την προπονητική, ως ποδοσφαιριστής αγωνίστηκε με τις δύο μεγαλύτερες αντιπάλους της Γιουνάιτεντ, την Μάντσεστερ Σίτι και τη Λίβερπουλ. Σε μια οκταετία με την Μάντσεστερ Σίτι έπαιξε σε 2 τελικούς Κυπέλλου Αγγλίας κατακτώντας το μία φορά το 1934. Από το 1936 αγωνιζόταν Λίβερπουλ, έως τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έπαιξε μια φορά με την Εθνική ομάδα της Σκωτίας εναντίον της Ουαλίας. Του προσφέρθηκε η δουλειά του βοηθού-προπονητή στη Λίβερπουλ, αλλά ήταν απρόθυμοι να του δώσουν τον έλεγχο της πρώτης ομάδας που ο ίδιος επιζητούσε. Ως αποτέλεσμα, ανέλαβε τη κενή θέση του προπονητή στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, όπου έχτισε την περίφημη ομάδα των «Busby Babes» (Μπέμπηδων του Μπάσμπι). Διετέλεσε προπονητής της από το 1945 έως και το 1969 και για το δεύτερο μισό της σεζόν 1970/71. Θεωρείται ευρέως ως ένας από τους Μεγαλύτερους Προπονητές Όλων των Εποχών. Τα προπονητικά του επιτεύγματα και τη μακροζωία του στο τιμόνι της Γιουνάιτεντ ξεπεράστηκαν μόνο από τον Σερ Άλεξ Φέργκιουσον (Sir Alex Ferguson). Σε σύνολο 25 ετών με τον σύλλογο, κέρδισε 13 τρόπαια.

H Ποδοσφαιρική Καριέρα

Η ποδοσφαιρική του καριέρα, ξεκίνησε στις 11 Φεβρουαρίου του 1928, όταν και υπέγραψε συμβόλαιο συνεργασίας με την Μάντσεστερ Σίτι, στην οποία παρέμεινε μια οκταετία, αγωνιζόμενος ως επιθετικός αρχικά  και ως πλάγιος μέσος στη συνέχεια. Αγωνίστηκε με την Μάντσεστερ Σίτι σε 3 τελικούς του Κυπέλλου Αγγλίας και το κατέκτησε μία φορά, το 1934.Το 1936, έναντι του ποσού των 8.000 λιρών, μεταγράφηκε στην Λίβερπουλ, με την οποία αγωνίστηκε για τρία χρόνια, έως τις αρχές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αγωνίστηκε μια φορά με την Εθνική ομάδα της Σκωτίας, στις 4 Οκτωβρίου του 1933, εναντίον της Ουαλίας.

Η Προπονητική καριέρα

Ο Ματ Μπάσμπι και οι «Διάβολοι» στο χαλίκι

Ο Ματ Μπάσμπι ανέλαβε τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μετά τη λήξη του πολέμου και πιο συγκεκριμένα στις 19 Φεβρουαρίου του 1945. Παρότι ήταν εγγεγραμμένος στα βιβλία των «Ρεντς» ως βοηθός προπονητή, αποδέχθηκε την πρόταση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην οποία ανέλαβε ως πρώτος προπονητής. H Γιουνάιτεντ είχε προσπαθήσει να τον κάνει δικό της το 1930, ωστόσο η οικονομική της κατάσταση ήταν τόσο δύσκολη, που δεν μπορούσε να καλύψει τις 150 λίρες που ζητούσε η Σίτι, στην οποία αγωνιζόταν. Ο Λουίς Ρόκα (Louis Rocca), ο οποίος έκανε και την κίνηση για να τον φέρει στους «Κόκκινους Διαβόλους», τον γνώριζε καλά από Καθολικούς κύκλους. Από την πρόταση εκείνη, που δεν είχε καρποφορήσει, τον είχε γνωρίσει καλύτερα. Είχε καταλάβει ότι ήταν ένας χαρισματικός άνθρωπος και ήταν εκείνος που ήρθε σε επαφή μαζί του, στέλνοντάς του την επιστολή που τον έφερε στην ομάδα.


Ήδη, από τα μέσα της δεκαετίας του 1930, ο Μπάσμπι ξεχώριζε. Ως ποδοσφαιριστής ακόμα, πρώτα στη Σίτι και μετά στη Λίβερπουλ, είχε κάτι το μοναδικό.  Απέπνεε μια ξεχωριστή αύρα, που φαινόταν ακόμα και στο ντύσιμό του. Ο Ρόκα ήταν σίγουρος πως αποτελούσε τον ιδανικό άνθρωπο για να οδηγήσει τη Γιουνάιτεντ στη νέα εποχή της, πέρα από τα συντρίμμια του πολέμου, στον οποίο ο ίδιος είχε πολεμήσει. Και όταν μετά τον πόλεμο δέχθηκε πρόταση από τη Λίβερπουλ για βοηθός προπονητή, είδε ότι στο Άνφιλντ δεν μπορούσε να εφαρμόσει τις ιδέες που είχε αναπτύξει για το ποδόσφαιρο. Έψαξε έτσι, διαφορετικό προορισμό. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν ο καταλληλότερος.

Ματ Μπάσμπι (δεξιά) & Τζίμι Μέρφι

Στο Μπάρι, της Ιταλίας, την άνοιξη του 1945, παρακολούθησε μια στρατιωτική προπόνηση υπό τις οδηγίες του Τζίμι Μέρφι (James Patrick "Jimmy" Murphy), πρώην παίκτη της Γουέστ Μπρομ, με τον οποίο συζήτησε τις ιδέες του για το ποδόσφαιρο. Διέκρινε ένα πρωτοφανές πάθος στον τρόπο δουλειάς του και μια νοοτροπία πολύ κοντά στη δική του. Αποφάσισε να τον κάνει βοηθό του. Ήταν εκείνο ακριβώς που χρειαζόταν και είχε ένα ακόμα συν. Ως Ιρλανδός, ήταν επίσης Καθολικός! Οι δυο τους ανέλαβαν τον Οκτώβριο του 1945, με τη Γιουνάιτεντ να είναι 16η στη βαθμολογία και να προπονείται στο Σάλφορντ. Τα ματς της γίνονταν στο Maine Road της Σίτι, για τη χρήση του οποίου πλήρωνε ενοίκιο. Ο νεαρός, ακόμα, manager είχε θέσει ως βασικό όρο τη μη συμμετοχή της διοίκησης στις ποδοσφαιρικές αποφάσεις. Είχε μια ασυνήθιστη για την εποχή προσέγγιση όσον αφορά στην προπονητική. Επέμενε να φτιάχνει εκείνος την ομάδα, με παίκτες της προσωπικής του επιλογής, τους οποίους απαιτούσε να προπονεί με βάση τα δικά του σχέδια. Ήθελε τον πρώτο λόγο σε αγωνιστικά και προπονητικά θέματα, καθώς και στη στελέχωση του ρόστερ, χωρίς παρεμβάσεις στο έργο του. Η διοίκηση το δέχτηκε και  δικαιώθηκε σύντομα ως προς το ρίσκο της πρόσληψης Μπάσμπι.

Με τη φανέλα της εθνικής Σκωτίας, ως αρχηγός

Στο μουσείο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ μπορεί κανείς να βρει μια φωτογραφία από την πρώτη συνάντηση με τους παίκτες. Οι χειραψίες είναι άκρως τυπικές. Ωστόσο, υπάρχει κάτι το ξεχωριστό. Ο προπονητής φοράει τα ίδια ρούχα με τους ποδοσφαιριστές, κάτι που εκείνη την περίοδο μόνο συχνό φαινόμενο δεν ήταν! Για την ακρίβεια, ήταν ο πρώτος που προσέγγισε τόσο πολύ τους παίκτες του και φορούσε την ίδια περιβολή με εκείνους. Ο Ματ Μπάσμπι πίστευε πολύ στην φυσική κατάσταση. Θεωρούσε ότι βρισκόταν στον πυρήνα των πάντων. Συνήθιζε να τρέχει μαζί με τους ποδοσφαιριστές του και ήταν αντίθετος με την πρακτική που ήθελε τους προπονητές να μην δουλεύουν με μπάλα κατά τη διάρκεια της βδομάδας, έτσι ώστε στο ματς οι παίκτες να... διψούν περισσότερο για ποδόσφαιρο. Έβαζε στην ομάδα συνθήκες παιχνιδιού στις προπονήσεις, στημένες φάσεις, μαρκαρίσματα, αντεπιθέσεις.

Όπως όμως αναφέρει χαρακτηριστικά το βιβλίο: «Manchester United the Biography» του Τζιμ Γουάιτ, ήταν μια άλλη μέθοδος που βρέθηκε πίσω από την χημεία των «Κόκκινων Διαβόλων». Μια μέθοδος, που έχει πάρει... μυθικές διαστάσεις! Το 1949, όταν το Old Trafford ήταν ξανά έτοιμο, ο Μπάσμπι έπαιρνε τους παίκτες και έπαιζαν το διπλό που έκλεινε την προπόνηση στο πάρκινγκ πίσω από το γήπεδο, που είχε στο έδαφος χαλίκι!  Το «Round the back» του Σκωτσέζου προπονητή πήρε για πολλούς την ίδια θρυλική διάσταση με το «Anfield bootroom» της Λίβερπουλ. Στα εσωτερικά διπλά που γίνονταν στο πάρκινγκ, η ομάδα απέκτησε κατά ένα μεγάλο μέρος την χημεία της. Έγινε ένα πραγματικό σύνολο. Ο Μπάσμπι και ο Μέρφι συμμετείχαν στα ματς με τους ποδοσφαιριστές, γίνονταν ένα με αυτούς, έβγαζαν την όμορφη πλευρά του ποδοσφαίρου. Το «go out and enjoy yourselves» που συνόδευε τους παίκτες πριν τους αγώνες περικλείει ακριβώς αυτή την ομορφιά.


Προφανώς, το «round the back» δεν είχε καμία επιστημονική βάση, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνούμε ότι οι περισσότεροι από τους παίκτες είχαν να παίξουν μεγάλο χρονικό διάστημα σε τέτοιο επίπεδο. Είχαν, επίσης, βιώσει πόλεμο. Χρειαζόταν χρόνος και σωστή ψυχολογική προσέγγιση. Όταν υπέγραψε συμβόλαιο με τη Γιουνάιτεντ, ο Μπάσμπι ζήτησε πέντε χρόνια για να εφαρμόσει το πλάνο του και να κάνει το σύλλογο διεκδικητή του τίτλου.

Με την επανεφεύρευση της αθωότητας, την διαφορετική δουλειά σε σχέση με τα καθιερωμένα, αλλά και με τον δημοκρατικό τρόπο χειρισμού των αποδυτηρίων (οι παίκτες ήταν ελεύθεροι να εκφράσουν την άποψή τους), η Γιουνάιτεντ έγινε πραγματική ομάδα πολύ νωρίτερα. Στην πρώτη τους χρονιά, οι Μπάσμπι και Μέρφι οδήγησαν την ομάδα στη δεύτερη θέση, πίσω από τη Λίβερπουλ. Ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία μόλις είχε αρχίσει να γράφεται...

Οι μπέμπηδες

Ο Μπάμπι λάτρευε το επιθετικό ποδόσφαιρο και αυτό εφάρμοσε από την πρώτη του στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντα του. Έτσι, στις αμυντικές αρετές των Τζόνι Κάρει (John James "Johnny" Carey), Τζον Άστον (John Aston) και Άλενμπάι Τσίλτον (Allenby Chilton), πρόσθεσε το αστείρευτο επιθετικό ταλέντο των Τσάρλι Μίτεν (Charlie Mitten), Τζακ Ρόουλεϊ (John Frederick "Jack" Rowley) και Σταν Πίρσον (Stanley Clare Pearson). Τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης της Γιουνάιτεντ που τα χρόνια εκείνα βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας δεν άργησαν να έρθουν.

Από αριστερά: Γουντς, Έντουαρτνς, Τέιλορ, Γουίλαν, Μπεντ, Φουλκς, Μπλάντσφλαουερ, Γουέμπστερ, Βάιολετ, Κόλμαν και Μπερ. Οι μπέμπηδες του Ματ Μπάσμπι

Κατέκτησε τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα το 1947, το 1948 και το 1949 και το Κύπελλο Αγγλίας το 1948. Λίγο αργότερα, κατέκτησε το πρωτάθλημα το 1952. Μετά τον τίτλο του 1952, εφάρμοσε διαφορετική πολιτική και αποφασίζει να χτίσει μια νεανική ομάδα παίρνοντας παίκτες από την εφηβική ομάδα. Ως αποτέλεσμα, για κάποιο διάστημα η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ απομακρύνθηκε από τις πρώτες θέσεις της βαθμολογίας. Γρήγορα όμως η στρατηγική του απέδωσε καρπούς. Με παίκτες όπως ο Μπόμπι Τσάρλτον (Robert "Bobby" Charlton), ο Μπίλι Φουλκς (William Anthony "Bill" Foulkes), ο Ντάνκαν Εντουαρντς (Duncan Edwards), ο Έντι Κόλμαν (Edward "Eddie" Colman), ο Ντένις Βάιολετ (Dennis Sydney Viollet), ο Τζάκι Μπλαντσφλάουερ (John "Jackie" Blanchflower) και ο Τόμι Τέιλορ (Thomas "Tommy" Taylor). Αυτοί αποτελούν τα «μωρά του Μπάσμπι»! Και οι τίτλοι έρχονται μαζεμένοι. Πήρε το πρωτάθλημα και πάλι το 1956 με παίκτες που είχαν μέσο όρο ηλικίας μόλις τα 22 χρόνια και που πέτυχαν 103 τέρματα εκείνη τη σεζόν. Η ομάδα έγινε γνωστή ως «οι μπέμπηδες του Μπάσμπι». Την επόμενη περίοδο, 1956/57, «οι μπέμπηδες του Μπάσμπι» ξαναπήραν το πρωτάθλημα και έφτασαν ως τον τελικό στο Κύπελλο, όπου ηττήθηκαν από την Άστον Βίλα. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ του Μπάσμπι έγινε η πρώτη αγγλική ομάδα που αγωνίστηκε στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Σ' αυτό βοήθησε η πίεση που άσκησε ο Μπάσμπι στην αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία. Η ομάδα έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, όπου αποκλείστηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης. Εκείνη τη χρονιά η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ κατάφερε να πετύχει μια νίκη με το μεγαλύτερο σκορ που έχει πετύχει ποτέ σε διοργάνωση,  συντρίβοντας την πρωταθλήτρια Βελγίου Άντερλεχτ με 10-0! Την επόμενη σεζόν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ο Ματ Μπάσμπι προσωπικά επλήγησαν από μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το αεροπλάνο που μετέφερε την ομάδα από το Βελιγράδι, όπου είχε αγωνιστεί στο πλαίσιο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με τον Ερυθρό Αστέρα και είχε εξασφαλίσει την είσοδό της στις 4 καλύτερες ομάδες της Ευρώπης, συνετρίβη κατά την απογείωσή του, ύστερα από μια στάση για ανεφοδιασμό στο Μόναχο της Γερμανίας!
Τα τραγικά νέα για το δυστύχημα
στη δημοσιότητα

Οι επιζήσαντες

Η αεροπορική τραγωδία του Μονάχου της 6ης Φεβρουαρίου του 1958, στοίχισε τη ζωή σε 8 ποδοσφαιριστές της. Κανείς δεν ήξερε αν θα τα καταφέρει. Οι Γερμανοί γιατροί δεν έδιναν πολλές ελπίδες στον Μπάσμπι για να ζήσει και απαγόρεψαν να μάθει την αλήθεια για την τύχη των ποδοσφαιριστών και του επιτελείου του, καθώς υπήρχε περίπτωση η κατάστασή του να επιδεινωνόταν δραματικά. Καθολικός ιερέας μάλιστα τον είχε επισκεφτεί δύο φορές ώστε να τον "προετοιμάσει" για τον άλλο κόσμο.  Αλλά ανένηψε ως εκ θαύματος και όχι μόνο επέζησε αλλά μετά από εννέα εβδομάδες νοσηλείας πήρε εξιτήριο. Και πληροφορήθηκε τα σχετικά με την έκταση της τραγωδίας του Μονάχου μερικές εβδομάδες αργότερα, Η σωματική του υγεία πήγαινε περίφημα, όμως ο εσωτερικός του κόσμος ακροβατούσε επικίνδυνα. Ενοχές τον κυρίευαν, αφού εκείνος είχε πιέσει την αγγλική ομοσπονδία να συμμετάσχει η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Κύπελλο Πρωταθλητριών.

Ο ευρισκόμενος σε κώμα Ματ Μπάσμπι, στο νοσοκομείο του Μονάχου

Οι "μπέμπηδες" του, η ομάδα που είχε κατακτήσει δύο συνεχόμενα πρωταθλήματα Αγγλίας το 1955/56 και το 1956/57 με μέσο όρο ηλικίας τα 21 και 22 έτη αντίστοιχα, θάφτηκαν κάτω από τα συντρίμμια του αεροπλάνου στην επιστροφή του αγώνα με τον Ερυθρό Αστέρα. Μια οκτάδα υπερταλαντούχων παικτών, που ο ποδοσφαιρόκοσμος περίμενε να λάμπει για πολλά χρόνια στην Ευρώπη, άφησαν την τελευταία τους πνοή στο αεροδρόμιο ή στο νοσοκομείο του Μονάχου και άλλοι δύο δεν κατάφεραν να παίξουν ποδόσφαιρο ποτέ πια. Παρ’ όλα αυτά, ο Σκοτσέζος προπονητής βρήκε το κουράγιο να σταθεί στα πόδια του και μαζί του ζωντάνεψαν οι ελπίδες για αναγέννηση. Τον έπεισε να συνεχίσει η γυναίκα τον, με το επιχείρημα ότι θα τιμούσε έτσι τη μνήμη των αδικοχαμένων ποδοσφαιριστών του.  Η γυναίκα του, του υπενθύμισε την υποχρέωση που είχε να παλέψει κι εκείνος με τη σειρά του υποσχέθηκε στους συγγενείς των θυμάτων να κάνει ξανά τη Γιουνάιτεντ μεγάλη, εις μνήμην των τόσο άδοξα χαμένων ποδοσφαιριστών του. Δίπλα του θα βρισκόταν μια χούφτα από τους επιζήσαντες, με πιο σημαντικούς τους Χάρι Γκρεγκ (Henry "Harry" Gregg), Μπίλι Φουλκς, Ντένις Βάιολετ και φυσικά τον πιτσιρικά που θα γινόταν ο παίχτης σύμβολο στην ιστορία των "κόκκινων διαβόλων", τον Μπόμπι Τσάρλτον.

Ο 21χρονος Μπόμπι Τσάρλτον αναρρώνει στο νοσοκομείο του Μονάχου

Μετάβαση

Ο Μπάσμπι τότε έκανε μια δήλωση, η οποία, όπως αποδείχτηκε δέκα χρόνια μετά, ήταν προφητική. Ζήτησε δεκαετή προθεσμία για να οδηγήσει τους «διαβόλους» στο ψηλότερο σκαλοπάτι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου. Σήκωσε λοιπόν τα μανίκια και ξεκίνησε να χτίζει τη νέα Γιουνάιτεντ από το μηδέν. Ή τουλάχιστον σχεδόν από το μηδέν. Πέραν των ελαχίστων διασωθέντων του Μονάχου, ο Σκωτσέζος είχε πλάι του τον πιστό βοηθό και δεξί του χέρι στη δημιουργία της σπουδαίας ομάδας των "μπέμπηδων", τον Τζίμι Μέρφι. Κυρίως όμως, είχε τη στήριξη των χιλιάδων φίλων των "κόκκινων διαβόλων" που αγκάλιασαν τη νέα προσπάθεια με ακόμη μεγαλύτερη θέρμη μετά και το συγκινητικό τελικό Κυπέλλου κόντρα στη Μπόλτον, τρεις μήνες μετά το Μόναχο. Μπορεί το ανέλπιστο πλασάρισμα πίσω από την πρωταθλήτρια Γουλβς την επόμενη σεζόν να θεωρήθηκε ως προάγγελος αναβίωσης των περασμένων μεγαλείων, μολοταύτα οι δύο συνεχόμενες έβδομες θέσεις έδειξαν την αστάθεια που υπήρχε ακόμα στο Στρέντφορντ Εντ.

Ο Ντένις Βάιολετ (κέντρο και δεξιά) αγκαλιά με τον Μπόμπι Τσάρλτον και τον Ματ Μπάσμπι. Αριστερά ο Άλμπερτ Κουίξαλ

Τα γκολ του Ντένις Βάιολετ και του νεαρού Μπόμπι Τσάρλτον κρατούσαν την αποδεκατισμένη Μάντσεστερ σ’ ένα υποφερτό επίπεδο όμως ούτε αυτά δεν έφτασαν για να αποφύγει η Γιουνάιτεντ την ντροπιαστική 15 θέση το 1962, τη χειρότερη που είχε φτάσει ο σύλλογος από το πρωτάθλημα και τον υποβιβασμό του 1937… Τα λόγια  του Φιλ Τσίσναλ (John Philip "Phil" Chisnall) είναι ενδεικτικά: "Για μερικά χρόνια μετά το Μόναχο η ομάδα έμοιαζε προχειροφτιαγμένη αφού ο Ματ Μπάσμπι και ο Τζίμι Μέρφι προσπαθούσαν να την ανοικοδομήσουν. Υπήρχαν πολλοί νεαροί παίκτες που δεν γινόταν να φτάσουν στο κορυφαίο επίπεδο μέσα σε μια νύχτα. Το δυστύχημα επηρέασε τα πάντα και πήρε χρόνια να βρεθεί άλλη φουρνιά που θα πάει μπροστά το σύλλογο".

 Ο Μπάσμπι έψαχνε εις μάτην να βρει μια φόρμουλα που θα έφερνε καλύτερα αποτελέσματα. Το ταλέντο υπήρχε αφού οι Ιρλανδοί μπακ Τόμι Νταν (Tommy Dunn) και Σέι Μπρέναν (Seamus Anthony "Shay" Brennan), ο γκολτζής Ντέιβιντ Χερντ (David Herd), οι προερχόμενοι από τις ακαδημίες Νόμπι Στάιλς (Norbert "Nobby" Peter Stiles) και Μπόμπι Τσάρλτον άφηναν όλοι υποσχέσεις για ένα φωτεινό μέλλον, ωστόσο έμοιαζε σα να λείπει αυτό το πάτημα που θα χρησιμοποιούσαν οι "κόκκινοι διαβόλοι" για να μετατραπούν από ένα αναιμικό σύνολο, σε διεκδικητές τίτλων.

Ο Ματ Μπάσμπι δίνει την κόκκινη φανέλα στον Ντένις Λόου.
Μια μεγάλη καριέρα ξεκινά

 Το Κύπελλο δίνει το έναυσμα

Ήρθε από την Τορίνο το καλοκαίρι του 1962. Πρώην παίκτης της αντιπαθούς  Μάντσεστερ Σίτι και με ένα προβληματικό διάστημα στην Ιταλία, κανείς δεν ήξερε αν θα αποσβέσει το ποσό -ρεκόρ για την εποχή- των 110.000 λιρών που ξοδεύτηκαν για την απόκτησή του. Ο Ντένις Λόου (Denis Law), ο ξανθομάλλης επιθετικός από το Αμπερντίν της Σκωτίας όχι απλώς γέμισε τα παπούτσια του αποχωρήσαντα Ντένις Βάιολετ, αλλά έγινε ένας παίκτης-θρύλος στην ιστορία του συλλόγου τιμώντας την κόκκινη φανέλα για έντεκα μοναδικά χρόνια φορτώνοντας παράλληλα τις αντίπαλες άμυνες με δεκάδες γκολ. Μαζί του εκείνο το καλοκαίρι ήρθε και ο Πατ Κρέραντ (Patrick Timothy "Pat" Crerand) από τη Σέλτικ, δίνοντας μια γερή δόση ποιότητας στη μεσαία γραμμή.

Η σεζόν 1962/63 έμελλε να είναι σημαδιακή στην ιστορία της Γιουνάιτεντ. Η πορεία στο πρωτάθλημα χαρακτηριζόταν και πάλι από συνεχόμενα σκαμπανεβάσματα, φτάνοντας στο σημείο να παίζεται μέχρι και η παραμονή της στον αγώνα με τη Μάντσεστερ Σίτι, τρεις αγωνιστικές πριν το φινάλε, όμως στο θεσμό του Κυπέλλου όλα κυλούσαν διαφορετικά. Αποκλείοντας διαδοχικά Χάντερσφιλντ, Άστον Βίλα, Τσέλσι, και Κόβεντρι, η ομάδα του Μπάσμπι έφτασε στα ημιτελικά όπου θα έβρισκε τη Σαουθάμπτον. Στο ουδέτερο "Βίλα Παρκ" του Μπέρμιγχαμ, ο Ντένις Λόου θα πετύχαινε το 6ο  του γκολ στη διοργάνωση και ένα από τα 29 συνολικά στη σεζόν, στέλνοντας τη Γιουνάιτεντ στον τελικό του Γουέμπλεϊ.

Το πρόγραμμα του τελικού Κυπέλλου, του 1963

Η 25η  Μαΐου του 1963, θεωρείται μια μέρα με ιστορική σημασία για το σύλλογο του Μάντσεστερ, ο οποίος θα διεκδικούσε τον πρώτο τίτλο του μετά από 6 χρόνια ξηρασίας. Αντίπαλος, η υπολογίσιμη Λέστερ των Γκόρντον Μπανκς (Gordon Banks), Κόλιν Άπλετον (Colin Appleton) και Ντέιβ Γκίμπσον (Dave Gibson), που έψαχνε το πρώτο τρόπαιο στην ιστορία της. Το ματς ξεκίνησε με τις "αλεπούδες" να μπαίνουν αποφασιστικά και στα πρώτα είκοσι λεπτά να απειλούν τρεις φορές την εστία του Τζον Γκάσκελ (John David Gaskell). Κι εκεί που όλα έδειχναν ότι η Λέστερ θα έφτανε πρώτη στο γκολ, μίλησε ο μεγάλος Ντένις Λόου. Ο "Λόουμαν" των οπαδών της Γιουνάιτεντ δέχτηκε την πάσα από τον έτερο αποκτηθέντα το καλοκαίρι, Πατ Κρέραντ, και αφού έκανε μια πιρουέτα 180 μοιρών έστειλε τη μπάλα στη δεξιά γωνία του ανήμπορου Γκόρντον Μπανκς. Το 1-0 είχε γίνει, και η Μάντσεστερ ανέλαβε για τα καλά το τιμόνι της αναμέτρησης.


 Το τέρμα του Σκωτσέζου έσπειρε φρεσκάδα στην ομάδα του Μπάσμπι, η οποία παίζοντας με μεγάλη αυτοπεποίθηση έφτασε σε δεύτερο γκολ με τον Χερντ, ο οποίος πήρε το ριμπάουντ από το σουτ του Μπόμπι Τσάρλτον. Η μείωση του σκορ από τον Κεν  Κέιγουορθ  (Ken Keyworth) έφερε την άμεση απάντηση του Ντέιβιντ Χερντ για το 3-1 και κάπου εκεί η αντίσταση της Λέστερ έληξε. Λίγα λεπτά μετά ο αρχηγός Νόελ Κάντγουελ (Noel Euchuria Cornelius Cantwell) θα σήκωνε το Κύπελλο μπροστά σε 100.000 θεατές που βρέθηκαν στο αχανές "Γουέμπλεϊ". Η Γιουνάιτεντ επέστρεφε στους τίτλους για πρώτη φορά μετά το δυστύχημα του Μονάχου και μια νέα νότα αισιοδοξίας διαχεόταν στους κόλπους της κόκκινης πλευράς του Μάντσεστερ. Το κυριότερο όμως ήταν, ότι ο Ματ Μπάσμπι έβρισκε επιτέλους το βατήρα που θα χρησιμοποιούσε η ομάδα του για την εκτόξευση…

Ο αρχηγός Νόελ Κάντγουελ κρατά το Κύπελλο, περιτριγυρισμένος από τους πανευτυχείς συμπαίκτες του

  Πίσω στην κορυφή

Το νερό είχε μπει στο αυλάκι. Λίγο η επάνοδος στους τίτλους μετά από μισή ντουζίνα χρόνια και την τραγωδία του ’58, λίγο η επιστροφή στη ευρωπαϊκές διοργανώσεις (Κύπελλο Κυπελλούχων), λίγο η αναδιαμόρφωση του "Ολντ Τράφορντ" λόγω Μουντιάλ του 1966 όπου θα γινόταν στην Αγγλία, ήταν λοιπόν κάτι παραπάνω από φανερό ότι ο Αίολος… φυσούσε ευνοϊκά για την "αρμάδα" του Σκωτσέζου προπονητή, πράγμα που αποτυπώθηκε τη σεζόν του 1963/64. Το σύνολο του Μπάσμπι είχε αποκτήσει μεγαλύτερη ομοιογένεια και τα  46 τέρματα του Ντένις Λόου σε όλες τις διοργανώσεις, ρεκόρ ακατάρριπτο στην ιστορία του συλλόγου, οδήγησαν τη Γιουνάιτεντ σε πορεία πρωταθλητισμού μετά από πολύ καιρό.  Η ανάδυση του Λόου ως παίκτη κορυφαίου επιπέδου επισκίασε την άφιξη στο κλαμπ ενός πιτσιρικά από το Μπέλφαστ της Βορείου Ιρλανδίας, που οι φήμες  έκαναν λόγο για εξωπραγματικό ταλέντο. Ο σκάουτερ της Μάντσεστερ στο Μπέλφαστ, Μπομπ Μπίσοπ (Bob Bishop), βλέποντας ένα 15χρονο κοκκαλιάρικο παιδάκι είχε πει γεμάτος έκπληξη στον Μπάσμπι: "Νομίζω ότι σου βρήκα μια ιδιοφυία!". Δεν είχε καθόλου, μα καθόλου άδικο!

Ο αξεπέραστος Τζορτζ Μπεστ

Ήταν όντως μια ποδοσφαιρική ιδιοφυία ο Τζορτζ Μπεστ (George Best), ένα ασύγκριτο κράμα ποδοσφαιριστή με απαράμιλλη τεχνική, ταχύτητα, διεισδυτικότητα και αίσθηση του γκολ, από τα κορυφαία εξτρέμ που έχει δει ποτέ ο κόσμος της "στρογγυλής θεάς". Με τον ερχομό του του Βορειοϊρλανδού στην ομάδα, η "Αγία Τριάδα" των Λόου, Τσάρλτον, Μπεστ που θα σηματοδοτούσε τα "χρυσά" ηδονικά χρόνια της Γιουνάιτεντ στη δεκαετία του ’60, είχε συμπληρωθεί. Ο μικρός "Τζόρτζι" είχε 17 συμμετοχές στην πρώτη του σεζόν με την ανδρική ομάδα όντας μόλις 18 χρονών και όπως αναμενόταν, αυτός και όλη η Μάντσεστερ θα ανέβαζαν κατακόρυφα την απόδοσή τους στο κοντινό μέλλον. Ύστερα από ένα διστακτικό ξεκίνημα στην "εκστρατεία" για το πρωτάθλημα του 1964/65, οι "διάβολοι" του Ματ Μπάσμπι πραγματοποίησαν ένα εντυπωσιακό σερί μένοντας 15 αγωνιστικές αήττητοι και οι 8 συνεχόμενες νίκες τους έβαλαν για τα καλά στην κούρσα του τίτλου, όπου θα έβρισκαν μεγάλο ανταγωνισμό στο πρόσωπο της Λιντς του Ντον Ρέβι (Don Revie).

Ο Ματ Μπάσμπι δίνει τη Χρυσή Μπάλα του 1964 στοn Ντένις Λόου, πλαισιωμένος από τους Τζορτζ Μπεστ και Μπόμπι Τσάρλτον. Σε λίγα χρόνια θα ήταν και οι τρεις, κάτοχοι του εν λόγω βραβείου

H Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ήταν πρωταθλήτρια, για πρώτη φορά μάλιστα μετά την εποχή των αδικοχαμένων "μπέμπηδων". Κι αυτό χάρη σε αυτή τη νέα εξαιρετική φουρνιά ποδοσφαιριστών που είχε γαλουχήσει ο Ματ Μπάσμπι, η οποία ήταν διψασμένη να γράψει ιστορία. Ο Στάιλς, ο Κρέραντ, ο Μπρέναν, οι παλιοσειρές του Μονάχου Φουλκς και Τσάρλτον, συν φυσικά τα δυο έτερα μέλη της Αγίας Τριάδας, Λόου και Μπεστ, αποτελούσαν ένα σύνολο που έσφυζε από ενέργεια, είχε αποκτήσει εξαιρετική χημεία και απέδιδε θεαματικό ποδόσφαιρο. Οι "κόκκινοι διάβολοι", είχαν επιστρέψει. 


Στις 26 Απριλίου του 1965, το ματς κόντρα στην Άρσεναλ αποκτούσε ιστορική σημασία καθώς με νίκη της η Γιουνάιτεντ θα σφράγιζε την κατάκτηση του πρωταθλήματος ανεξάρτητου της τελευταίας αγωνιστικής. Δυο γκολ του κατόχου της Χρυσής Μπάλας, Ντένις Λόου, κι άλλο ένα από το παιδί θαύμα Τζορτζ Μπεστ, υπέγραψαν το θρίαμβο και αυτό που άπαντες σιγοψυθίριζαν όλη τη χρονιά ήταν γεγονός.

Ο Τζορτζ Μπεστ & ο Νόμπι Στάιλς τρέχουν εκστασιασμένοι με την κούπα του πρωταθλητή

Μια ανάσα από το όνειρο

Όπως και στο Κυπελλούχων έτσι και στο Κύπελλο UEFA, η Γιουνάιτεντ αποκλείστηκε στις λεπτομέρειες στα προημιτελικά και ημιτελικά αντίστοιχα, τις δυο προηγούμενες χρονιές. Η ώρα όμως είχε φτάσει για να τεστάρει αυτή η καινούργια γενιά τις δυνάμεις στο Κύπελλο Πρωταθλητριών, το απωθημένο που έκρυβε μέσα του ο Μπάσμπι. Τα εμπόδια της φινλανδικής Ελσίνκι και της γερμανικής Βικτόρια ξεπεράστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες για να έρθει το πρώτο σοβαρό εμπόδιο της Μπενφίκα στα προημιτελικά. Η πορτογαλική ομάδα ήταν ένα μεγαθήριο της εποχής, αφού μετρούσε ήδη δύο Κύπελλα Πρωταθλητριών και άλλους δύο χαμένους τελικούς, έχοντας στο δυναμικό της παίκτες σταρ όπως ο Μάριο Κολούνια (Mário Esteves Coluna),  ο Χοσέ Αουγκούστο Τόρες (José Augusto Costa Sénica Torres) και φυσικά το "Χρυσό παπούτσι" της Ευρώπης για δύο σερί χρονιές, ο μεγάλος Εουσέμπιο (Eusébio da Silva Ferreira).

Ο Ντένις Λόου σε προσπάθειά του κόντρα στην Ελσίνκι

Στο πρώτο παιχνίδι του "Όλντ Τράφορντ", οι "Αετοί" της Λισσαβώνας προηγήθηκαν με τον Ζοζέ Αουγκούστο αλλά δύο τέρματα από το σκοτσέζικο δίδυμο των Χερντ και Λόου πριν λήξει το ημίχρονο, έδωσαν προβάδισμα στη Μάντσεστερ. Ο Φουλκς πέτυχε και τρίτο γκολ για τους Άγγλους στο 58’ για να γράψει το τελικό 3-2 ο Τόρρες στο 70’ αφήνοντας ορθάνοιχτα όλα τα ενδεχόμενα για τον επαναληπτικό του "Ντα Λουζ". Στη Βρετανία γνώριζαν μέχρι κι οι πέτρες το τι ήταν ικανός να κάνει αυτός ο αδύνατος μελαχρινός μπαλαδόρος από το Μπέλφαστ. Τη βραδιά της 9ης  Μαρτίου του 1966 ήταν η στιγμή που η Ευρώπη θα αντίκριζε για πρώτη φορά σε αυτό το επίπεδο το "φαινόμενο" Τζορτζ Μπεστ! Στη ρεβάνς της Πορτογαλίας υπήρχε μόνο μια ομάδα στο γήπεδο και αυτή ήταν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η οποία εμφανίστηκε καταιγιστική και συνέτριψε τη Μπενφίκα με 5-1. Ο Μπεστ καθάρισε την πρόκριση με δυο γκολ στο πρώτα δεκατρία λεπτά για να ακολουθήσουν άλλα δυο τέρματα από τον Τζον Κόνελι (John Michael Connelly) και ένα από τον Μπόμπι Τσάρλτον, σε ένα ματς που έμοιαζε τυπική διαδικασία πριν καν συμπληρωθεί το πρώτο τέταρτο. Ο Μπάσμπι είχε πει στους παίκτες του να κάτσουν πίσω γι’ αυτό το διάστημα στην αρχή του αγώνα, ωστόσο ο παρορμητισμός του 22χρονου Τζόρτζι Μπεστ τον έκανε να δηλώσει:"Αυτός πρέπει να είχε μπαμπάκι στα αυτιά του όταν μιλούσα στα αποδυτήρια".


Η Παρτιζάν Βελιγραδίου θα ήταν η αντίπαλος των "κόκκινων διαβόλων" πριν το μεγάλο τελικό του "Χέιζελ", με τη Γιουνάιτεντ να επιστρέφει στη Γιουγκοσλαβία μετά το μοιραίο παιχνίδι με τον Ερυθρό Αστέρα και την μετέπειτα  τραγωδία του Μονάχου. Έχοντας ανέτοιμους  τους Λόου και Μπεστ η ήττα ήρθε εύκολα με 2-0 στο Βελιγράδι. Στον επαναληπτικό του "Ολντ Τράφορντ", το γκολ του Νόμπι Στάιλς δεν έφτασε για κάτι παραπάνω από μια τιμητική νίκη.  Η χρονιά άφησε πικρή γεύση στον Μπάσμπι και τους ποδοσφαιριστές του αφού η πορεία και ο αποκλεισμός στην Ευρώπη επηρέασαν την απόδοση της ομάδας στο πρωτάθλημα, η οποία έμεινε 10 βαθμούς πίσω από την πρώτη Λίβερπουλ. Χρειαζόταν λίγη ακόμα υπομονή…

Ένας ανέμελος Τζορτζ Μπεστ, στην επιστροφή της ομάδας από τη Λισσαβώνα

 Η Γιουνάιτεντ ανακτά τα σκήπτρα

Το Μουντιάλ του 1966 που διεξήχθη στα αγγλικά γήπεδα σηματοδότησε την άνοδο των "λιονταριών" στην κορυφή του κόσμου για πρώτη (και μοναδική) φορά στην ιστορία τους. Στο κατόρθωμα της ομάδας του Αλφ Ράμσεϊ (Alf Ramsey), πρωταγωνιστικό ρόλο είχαν δύο "κόκκινοι διάβολοι", οι Νόμπι Στάιλς και Μπόμπι Τσάρλτον. Μάλιστα, η πιο εμβληματική προσωπικότητα της Γιουνάιτεντ, ο αξεπέραστος σερ Μπόμπι με την ηγετική παρουσία του στο σύλλογο και την εθνική ομάδα κατέκτησε πέραν το βραβείο του κορυφαίου παίκτη σε πρωτάθλημα & Παγκόσμιο Κύπελλο, και τη "Χρυσή Μπάλα" για το 1966, όπως ο συμπαίκτης του Ντένις Λόου δύο χρόνια νωρίτερα.  Χωρίς ευρωπαϊκές υποχρεώσεις να αποσπούν την προσοχή τους, ο Μπάσμπι και τα αγόρια του είχαν τη δυνατότητα να επικεντρωθούν στην επιστροφή στο θρόνο του πρωταθλητή. Ιδιαίτερες αλλαγές στο ρόστερ δεν υπήρχαν παρά μόνο η έλευση του εξαιρετικού γκολκίπερ Άλεξ Στέπνεϊ (Alexander Cyril "Alex" Stepney) από την Τσέλσι. Επίσης, ο νεαρός Άστον πήρε φανέλα βασικού στο αριστερό άκρο μετά τη φυγή του Κόνελι για τη Μπλάκμπερν, με συνέπεια ο Μπεστ να μετατοπιστεί στα δεξιά αλλά τη διάταξη να σταθεροποιείται σαν 4-2-4.

Μπόμπι και Νόμπι. Τσάρλτον και Στάιλς αποτελούσαν κολώνες της Μάντσεστερ & της εθνικής Αγγλίας

Αν και τα αποτελέσματα της δεν εντυπωσίαζαν κανέναν μέχρι το Δεκέμβρη, η Γιουνάιτεντ πραγματοποίησε ένα αλησμόνητο δεύτερο γύρο. Με μία ήττα όλη κι όλη σε 22 παιχνίδια, με την "Αγία Τριάδα" να σκορπά τον τρόμο στις αντίπαλες άμυνες και αποδίδοντας συναρπαστικό ποδόσφαιρο, το θρόνιασμα στην κορυφή από το Μάρτιο έδειχνε για τα καλά το ποιος θα χαμογελάσει στο φινάλε. Μετά τη συντριβή της Γουέστ Χαμ με 6-1 και την κατάκτηση του πρωταθλήματος, η  εφημερίδα "Sunday Times" έγραφε: "Ήταν ένας θρίαμβος για την όλο και περισσότερο φθίνουσα σχολή προπονητών που πιστεύουν ότι το ποδόσφαιρο είναι πρωτίστως διασκέδαση". Ο Ντένις Λόου αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος με 23 τέρματα, τα υπόλοιπα δύο μέλη της τριάδας, Τσάρλτον και Μπεστ δεν έχασαν ούτε ένα παιχνίδι (!), ο Στάιλς λογιζόταν αναντικατάστατος και ο Στέπνεϊ αποδείχθηκε λίρα εκατό κάτω από τα γκολπόστ. Η δόξα του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, καρτερούσε πλέον τους "κόκκινους διαβόλους".

Η πρωταθλήτρια Γιουνάιτεντ του 1966/67

 Η πορεία προς τη δόξα

Μετά τον αποκλεισμό από την Παρτιζάν στα ημιτελικά το 1966, είχε δηλώσει πικραμένος: "Τώρα δεν θα κατακτήσουμε ποτέ το Κύπελλο Πρωταθλητριών".  Από το μυαλό του πέρασε μέχρι και η απόσυρση από τους πάγκους. Ωστόσο ο Ματ Μπάσμπι, αποφάσισε πως έπρεπε να κάνει άλλη μια προσπάθεια γι’ αυτό που τόσο επιθυμούσε.  Άλλωστε ο λόγος του στις οικογένειες των θυμάτων ίσχυε ακόμα.  Η χρονιά του 1967/68, ξεκινούσε πάλι με ελάχιστες αλλαγές στο ρόστερ. Μόνο ο πιτσιρικάς Μπράιαν Κιντ (Brian Kidd) από τις ακαδημίες του συλλόγου λογιζόταν προσθήκη πρώτης γραμμής. Το σύνολο της Γιουνάιτεντ έφτανε σιγά σιγά στην κορύφωσή του.  Η παρουσία των Ντένις Λόου και Μπόμπι Τσάρλτον στην ίδια ενδεκάδα προκαλούσε ίλιγγο στους αντιπάλους, με το έτερο μέλος της "Αγίας Τριάδας", Τζορτζ Μπεστ να χαρίζει στιγμές μαγείας στο κοινό του "Ολντ Τράφορντ". Το "πέμπτο σκαθάρι" όμως, όπως όλες οι μεγαλοφυίες είχε και μια παράπλευρη ζωή. Ο μποέμικος χαρακτήρας κι η αγάπη του για το ποτό πήγαιναν κόντρα στη συμπεριφορά ενός επαγγελματία αθλητή. Ωστόσο αυτός ο άστατος βίος ήταν εκείνο που επιθυμούσε ο ίδιος ο αγαπητός "Τζόρτζι". Η αξία του δε μετριόταν ούτε με Κύπελλα ούτε με βραβεία, γιατί ήταν ένας πραγματικός καλλιτέχνης.

Ο Ματ Μπάσμπι κρατώντας το τρόπαιο του πρωταθλητή, για το 1966/67

 Το φάντασμα της Γιουγκοσλαβίας

Η Γιουνάιτεντ λοιπόν ξεκίνησε τις υποχρεώσεις της στην Ευρώπη απέναντι στη μαλτέζικη Χιμπέρνιανς, με την πρόκριση να έρχεται ουσιαστικά από το πρώτο παιχνίδι στην Αγγλία (4-0).  Αντίπαλος στον επόμενο γύρο η Σαράγεβο, μια ακόμη φορά ομάδα από τη Γιουγκοσλαβία, φέρνοντας  άσχημες μνήμες στον Μπάσμπι. Η Γιουνάινετ παρέταξε μεγάλη συγκέντρωση στο αντιαθλητικό παιχνίδι των Γιουγκοσλάβων εκτός έδρας, με το ματς να λήγει χωρίς γκολ αλλά με ένα μεγάλο κέρδος.  
"Η ισοπαλία αυτή σήμαινε πολλά γιατί συνειδητοποιήσαμε ότι ήμασταν εξίσου καλοί σε οποιοδήποτε στιλ παιχνιδιού. Ξέραμε τι ποδόσφαιρο μπορούσαμε να παίξουμε και πως διαθέταμε μερικούς από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές στον κόσμο. Αλλά στο Σαράγεβο αποδείξαμε στους εαυτούς μας ότι μπορούσαμε να ανταπεξέλθουμε με μια ομάδα 'βρώμικη' όπως η συγκεκριμένη. Σημάδι χαρακτηριστικό της αποφασιστικότητας που μας διέτρεχε ", είχε πει ο Άλεξ Στέπνεϊ.

Ο Άστον σκοράρει από κοντά στο ματς του "Ολντ Τράφορντ"

Στο "Θέατρο των Ονείρων" όμως η Γιουνάιτεντ έδειξε ποιος είναι το αφεντικό. Ο Άστον έβαλε νωρίς νωρίς τους "κόκκινους διαβόλους" οι οποίο είχαν το παιχνίδι ξεκάθαρα υπό τον έλεγχο τους και δεν μασούσαν από τα σκληρά μαρκαρίσματα των Γιουγκοσλάβων. Με την έναρξη του δευτέρου μέρους, σουτ του  Μπεστ βρήκε το δοκάρι μετά από κόντρα, ενώ και η κεφαλιά του Βορειοϊρλανδού λίγο αργότερα αποσοβήθηκε σε κόρνερ. Η Σαράγεβο έμεινε τελικώς με 10 παίκτες, και στο 63’ ο MVP του αγώνα βρήκε επιτέλους το δρόμο προς τα δίχτυα όταν μετά μια περιπετειώδη φάση εντός περιοχής η μπάλα έφτασε στο Τζόρτζι Μπεστ που κεραυνοβόλησε τον Γιουγκοσλάβο γκολκίπερ. Η πλάστιγγα είχε γύρει για τα καλά υπέρ της Γιουνάιτεντ, η οποία δεν ανησύχησε ιδιαίτερα από το γκολ του Ντέλαλιτς στο 87’.


 Η "Βασίλισσα" υποκλίνεται

Στη φάση των "8" η Μάντσεστερ θα έβρισκε και πάλι ομάδα από την ανατολική Ευρώπη. Η πρωταθλήτρια Πολωνίας Γκόρνικ, που είχε αποκλείσει τη Ντιναμό Κιέβου, έμοιαζε σκληροτράχηλος αντίπαλος, ωστόσο το 2-0 του "Ολντ Τράφορντ' έδωσε την πρόκριση παρά την ήττα με 1-0 στην εξαιρετικά δύσκολη αναμέτρηση της ρεβάνς. Η Γιουνάιτεντ βρισκόταν ξανά στα ημιτελικά όπως και πριν δυο χρόνια, το 1966. Επίσης, στα ημιτελικά είχε βρεθεί το 1958 (στοπ από τη Μίλαν), αλλά και το 1957 πάλι με τη σπουδαία ομάδα των "μπέμπηδων" που αποκλείστηκε από τη Ρεάλ Μαδρίτης του Αλφρέντο Ντι Στέφανο (Alfredo Stéfano Di Stéfano). Σχεδόν μια δεκαετία μετά, η "Βασίλισσα" θα έμπαινε ξανά εμπόδιο στο δρόμο για τον τελικό, ο οποίος θα διεξαγόταν μάλιστα στην Αγγλία και το θρυλικό "Γουέμπλεϊ". Στο άλλο ζευγάρι Μπενφίκα και Γιουβέντους θα πάλευαν για μια θέση στον μεγάλο αγώνα της 29ης  Μαΐου.

Η Ρεάλ Μαδρίτης, πρωταθλήτρια Ισπανίας το 1966-67

Η Ρεάλ φαινομενικά ήταν το φαβορί. Μπορεί να μην υπήρχαν πια οι Ντι Στέφανο, Φέρεντς  Πούσκας (Ferenc Puskás), Ρεϊμόντ Κοπά (Raymond Kopa) και Ριάλ (José Héctor Rial Laguía), αλλά οι Πίρι (José Martínez Sánchez, “Pirri”), Θόκο (Ignacio Zoco Esparza), Αμάρο Αμάνθιο (Amancio Amaro Varela) και η παλιοσειρά Πάκο Χέντο (Francisco "Paco" Gento López), κρατούσαν το σύλλογο σε υψηλό επίπεδο. Εξάλλου δυο χρόνια πριν οι "μερένχες" ήταν πρωταθλητές Ευρώπης για 6η φορά στην ιστορία τους, μια ομάδα μπαρουτοκαπνισμένη σε τέτοιου είδους αναμετρήσεις.  Στο πρώτο "μπραν ντε φερ" του Μάντσεστερ, το ματς ήταν αρκετά κλειστό και ισορροπημένο, τελείως αντίθετο με τον αγώνα του ’57. Το γκολ του Μπεστ με αριστερό βολέ (όπως και με τη Σαράγεβο) έκανε τη διαφορά αλλά ακόμα κι έτσι το 1-0 έμοιαζε λίγο για τον επαναληπτικό του "Μπερναμπέου".

Ο Μπεστ, σε προσπάθειά του στην αναμέτρηση της Αγγλίας

Ο Μπάσμπι προβληματιζόταν για το πως θα παρατάξει τους "κόκκινους διαβόλους", με το Σκωτσέζο τεχνικό να επιλέγει το δρόμο της επίθεσης κρίνοντας άτοπο το να ταμπουρωθεί απέναντι σε μια τέτοια ομάδα, προφυλάσσοντας το ισχνό 1-0. Η ρεβάνς της Μαδρίτης ξεκίνησε με τη Ρεάλ να πιέζει ψάχνοντας το ρυθμό που έβρισκε συνήθως στην έδρα της, ορμώμενη από 125.000 Ισπανούς στις κερκίδες.  Με το "καλημέρα" ο Θόκο είχε κεφαλιά στο δοκάρι, και από το 32’ μέχρι το τέλος του ημιχρόνου έπεσε βροχή από γκολ. Ο Πίρι έκανε το 1-0 για τη Ρεάλ με κεφαλιά, και το λάθος του Μπρέναν εννιά λεπτά αργότερα επέτρεψε στον Χέντο να γράψει το 2-0. Η Γιουνάιτεντ προσπάθησε να ξυπνήσει και σε μια σέντρα του Νταν στο 44’ , ο Θόκο τα ‘κανε θάλασσα και πέτυχε αυτογκόλ βάζοντας τους Άγγλους ξανά στο παιχνίδι. Την τελευταία κουβέντα όμως την είπε ο Αμάρο Αμάνθιο, που με αριστερό σουτ έκανε το 3-1 για τη "Βασίλισσα" και το πρώτο ημίχρονο έληξε με τέσσερα γκολ στα 13 τελευταία λεπτά!
  
Ο Σάντλερ σκοράρει και οι ελπίδες αναγεννώνται

Η Μάντσεστερ βρισκόταν αντιμέτωπη με έναν ακόμη αποκλεισμό στα ημιτελικά και στην ανάπαυλα ο Ματ Μπάσμπι επεσήμανε στους ποδοσφαιριστές του ότι πρέπει να συνέλθουν. "Είστε σπουδαίοι παίκτες αλλά απόψε δεν τα 'χετε πάει καλά. Πηγαίνετε και παίξτε σύμφωνα με τις δυνατότητές σας, θα τα καταφέρετε". Οι "κόκκινοι διάβολοι"  μπήκαν δυνατά, απειλώντας την εστία των "μπλάνκος"  δύο φορές, αλλά οι βολίδες των Κρέραντ και Τσάρλτον έφυγαν λίγο έξω από τα δοκάρια του Μπετανκόρτ (Antonio Rodrigo Betancort Barrera). Στο 73ο  λεπτό όμως, από φάουλ του Μπρέναν και κεφαλιά του Μπεστ ο Ντέιβιντ Σάντλερ (David Sadler) με κάπως ανορθόδοξο τρόπο μείωσε σε 3-2. Η Γιουνάιτεντ είχε σφυγμό, και πλέον αναζητούνταν ο ήρωας που θα πετύχει το χρυσό τέρμα και θα έστελνε την αγγλική ομάδα στον τελικό. Το όνομα αυτού: Μπιλ Φουλκς.
 
Ο ήρωας του Μονάχου και λυτρωτής στη Μαδρίτη, Μπιλ Φουλκς

Ήταν ένας από τους ελάχιστους διασωθέντες της τραγωδίας του Μονάχου. Βρισκόταν στο σύλλογο ήδη 17 χρόνια, περισσότερα από οποιονδήποτε άλλον παραμένοντας πάντοτε ένας πιστός στρατιώτης στην υπηρεσία του Ματ Μπάσμπι. Η μοίρα τα ήθελε έτσι ώστε ο Φουλκς να σημειώσει στο 79ο  λεπτό το γκολ που περίμενε κάθε φίλαθλος της Γιουνάιτεντ, εκείνο το οποίο θα έστελνε την ομάδα του στον τελικό. Ο Μπεστ έκανε την προσπάθεια από τα δεξιά και γυρίζοντας τη μπάλα στην περιοχή, ο Άγγλος αμυντικός έπιασε ένα ξερό δεξί σουτ που κατέληξε στα δίχτυα του Μπετανκόρτ.


 Το "Μπερναμπέου" σίγησε, οι παίκτες της Ρεάλ κοιτούσαν αποσβολωμένοι το σκορ. "Το να σκοράρει αυτό το γκολ ο Μπιλ Φουλκς ήταν το πεπρωμένο" είπε ο Άλεξ Στέπνεϊ ενώ ο Μπόμπι Τσάρλτον δήλωνε: "Όταν αποκλείσαμε τη Ρεάλ ήξερα ότι θα παίρναμε το Κύπελλο". Το σφύριγμα της λήξης του διαιτητή Σμπαρντέγια σήμανε την ώρα για τους πανηγυρισμούς. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, θα έδινε το "παρών" στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών για πρώτη φορά στην ιστορία της!

Γιουνάιτεντ και Μπενφίκα, όπως παρατάχθηκαν στον τελικό του "Γουέμπλεϊ"

 Η βραδιά της αποθέωσης

Η πορεία στο Κύπελλο Πρωταθλητριών  ήταν αναμενόμενο να φέρει παρενέργειες στις εγχώριες διοργανώσεις. Το τζετ-λακ από τους αγώνες της Ευρώπης με αυτούς της Αγγλίας είχε ως αποτέλεσμα το πρωτάθλημα να χαθεί στις λεπτομέρειες από τη μισητή συμπολίτισσα Μάντσεστερ Σίτι και το Κύπελλο να έχει κάνει "φτερά" από τον τρίτο γύρο. Στο μυαλό όλων όμως βρισκόταν ένα και μόνο παιχνίδι, ο τελικός με τη Μπενφίκα στο "Γουέμπλεϊ' του Λονδίνου. Η Γιουνάιτεντ καλούνταν να γίνει ο πρώτος αγγλικός σύλλογος που θα κατακτούσε το Πρωταθλητριών, παίζοντας στην ουσία εντός έδρας, μιμούμενη παράλληλα το κατόρθωμα της Σέλτικ ένα χρόνο πριν όταν πήρε το βαρύτιμο τρόπαιο και έγινε η πρώτη ομάδα εκ Βρετανίας νικήτρια του Κυπέλλου με τα "μεγάλα αυτιά".


Μπόμπι Τσάρλτον και Μάριο Κολούνα ανταλλάσσουν λάβαρα πριν την έναρξη

Την παραμονή του τελικού, οι φίλαθλοι των "κόκκινων διαβόλων" που είχαν κατακλύσει το Λονδίνο αγκάλιαζαν τους ήρωές τους και τους ζητούσαν να φέρουν την κούπα στο Μάντσεστερ εις μνήμην των θυμάτων του Μονάχου . Μπροστά λοιπόν στον κίνδυνο να φορτωθούν οι ποδοσφαιριστές του με επιπλέον άγχος, το πρωί του μεγάλου αγώνα ο Μπάσμπι πήγε την αποστολή στην εκκλησία και μετά παρακολούθησαν όλοι μαζί ιπποδρομίες.  Η Μπενφίκα είχε φτάσει κι αυτή στην πόλη, με τους παίκτες του Ότο Γκλόρια (Otto Gloria Martins) να κάνουν βόλτες στους κεντρικούς δρόμους της αγγλικής πρωτεύουσας.  Ο στρατηγός στη μεσαία γραμμή Κολούνα, ο Ζοζέ Αουγκούστο, ο Τόρες και φυσικά ο "μαύρος πάνθηρας" Εουσέμπιο ήταν έτοιμοι για τη μεγάλη αναμέτρηση.

Ο Τσάρλτον στέλνει τη μπάλα στα δίχτυα, για το 1-0

Το βράδυ της 29ης Μαϊου του 1968, Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και Μπενφίκα πάτησαν το χορτάρι του "Γουέμπλεϊ" μπροστά σε 100.000 παρευρισκόμενους θεατές και άλλους 250.000.000 από τις τηλεοράσεις, αριθμός ρεκόρ για ποδοσφαιρικό ματς εκείνη την εποχή. Οι Άγγλοι κατέβαιναν φορώντας μπλε εμφανίσεις και χωρίς των τραυματία Ντένις Λόου αλλά έχοντας την πλειοψηφία της εξέδρας με το μέρος τους, ενώ η πορτογαλική ομάδα πόνταρε στην εμπειρία της (5η παρουσία σε τελικό μέσα στη δεκαετία) και τη δίψα για ρεβάνς από τον ντροπιαστικό αποκλεισμό του 1966. Η αναμέτρηση ξεκίνησε με τους παίκτες της Γιουνάιτεντ να προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τον ενθουσιασμό του κόσμου τους, αλλά οι ρητές εντολές του Μπάσμπι να φυλάνε σα τα μάτια τους τον Εουσέμπιο και τον Κολούνα, τους έκανε διστακτικούς. Μια φορά ξέφυγε από τον Στάιλς ο "πάνθηρας" και σημάδεψε το δοκάρι. Από την άλλη η Μπενφίκα έτρεμε τον αεικίνητο Μπόμπι Τσάρλτον και το "μάγο" Τζόρτζ Μπεστ, με συνέπεια οι δύο πλευρές να είναι μαγκωμένες. Στο δεύτερο ημίχρονο όμως, όλα άλλαξαν.                                                                                                   
Ο Ματ Μπάσμπι μιλάει στους παίκτες του πριν ξεκινήσει η παράταση


 Οκτώ λεπτά μετά την έναρξη της επανάληψης, ο Σάντλερ σέντραρε από τα αριστερά,  ο Μπόμπι Τσάρλτον έπιασε μια… άπιαστη κεφαλιά και έστειλε τη μπάλα στην αριστερή γωνία του Χοσέ Ενρίκε (José Henrique). Η Γιουνάιτεντ αποκτούσε κεφάλι στο σκορ και το κοινό στο "Γουέμπλεϊ" παραληρούσε. Η Μπενφίκα βγήκε αμέσως στην κόντρα για την ισοφάριση. Αυτή ήρθε δέκα λεπτά πριν το τέλος, όταν ο Τόρες νίκησε στον αέρα τον Φουλκς και ο επερχόμενος Γκράσα (Jaime Graça) έγραψε το 1-1. Παγωμάρα κυρίευσε προς στιγμήν τους παίκτες της Γιουνάιτεντ. Εξάλλου, το μομέντουμ ευνοούσε  τους Πορτογάλους και λίγα λεπτά μετά το γκολ του Γκράσα, οι παίκτες του Ματ Μπάσμπι είδαν το χάρο με τα μάτια τους. Από βαθιά μπαλιά ο Εουσέμπιο έφυγε στην πλάτη της άμυνας καταδιωκόμενος από τον Νταν και ίσως για μοναδική φορά στην καριέρα του έχασε την ψυχραιμία του, με τον Στέπνει να μπλοκάρει το σουτ και να σώζει τη Μάντσεστερ από τον εφιάλτη της ήττας. Ο "πάνθηρας μάλιστα έδωσε το χέρι του στο Στέπνεϊ για τη μεγάλη επέμβαση. Ο ίδιος ο Στέπνει είχε πει: "Είχα το προαίσθημα ότι ο Εουσέμπιο θα ποντάρει στη δύναμη γι ‘αυτό έμεινα όρθιος. Αν είχε χώρο θα είχε σκοράρει".  Όλα πλέον έδειχναν παράταση…

Ο Τζορτζ Μπεστ μόλις έχει κάνει το 2-1 και σπεύδει να πανηγυρίσει

Ο Μπάσμπι θύμισε στους ποδοσφαιριστές του τα λόγια του στο ημίχρονο: "Πασάρετε κοντά ο ένας στον άλλον και θα κερδίσετε". Ο Νόμπι Στάιλς είχε αγωνιστεί και προ ετών σε παράταση, όταν η Αγγλία νίκησε στον τελικό του Μουντιάλ τη Γερμανία, πάλι στο "Γουέμπλεϊ". "Είχαμε κουραστεί αλλά το ίδιο κι αυτοί. Πάντοτε είχα στο μυαλό μου ότι οι βρετανικές ομάδες βρίσκουν κάτι παραπάνω την κρίσιμη στιγμή. Απλώς δεν ήξερα από που θα ερχόταν". Και όντως ήρθε, από ποιον άλλον, το Τζορτζ Μπεστ. Ο αγαπητός Τζόρτζι εκμεταλλεύτηκε το λάθος του Σάντος και αφού πήρε τη μπάλα πέρασε τον τερματοφύλακα των "Αετών" για να κάνει το 2-1 μέσα σε πανζουρλισμό. Το γήπεδο έγερνε προς την πλευρά της Μπενφίκα και ένα μόλις λεπτό αργότερα ο 19χρονος Κιντ που είχε πάρει τη θέση του τραυματία Λόου, πέτυχε το τρίτο "διαβολικό" γκολ ανήμερα των γενεθλίων του! Ο αγώνας είχε κριθεί, τα πανηγύρια είχαν ξεκινήσει αλλά ακόμη δεν είχε μπει το κερασάκι. Ο Κιντ έκανε τη κούρσα από τα δεξιά και με συρτή σέντρα έκοψε στην περιοχή των Πορτογάλων όπου ο μεγάλος Μπόμπι Τσάρλτον έγραψε το τελικό 4-1.



 Οι εικόνες που ακολούθησαν το σφύριγμα της λήξης του διαιτητή Λο Μπέλο ωχριούν μπορστά σε οποιαδήποτε περιγραφή. Όλοι οι παίκτες της Γιουνάιτεντ έτρεξαν να αγκαλιάσουν τον προπονητή τους, τον ήρωα του Μονάχου που όπως είχε υποσχεθεί θα έφερνε στο σύλλογο τη δόξα που του στέρησε η τραγωδία του 1958.  Όπως είπε και ο Άλεξ Στέπνεϊ: "Συνήθως, όταν τελειώνει ένα μεγάλο ματς νικηφόρο, οι ποδοσφαιριστές πανηγυρίζουν με τον πιο κοντινό συμπαίκτη τους. Εμείς όμως δεν το κάναμε. Σχεδόν όλοι, πήγαμε ασυνείδητα στο Ματ Μπάσμπι για να τον συγχαρούμε. Ήταν το όνειρό του και ο στόχος του από τότε που χάθηκε η σπουδαία ομάδα, το 1958. Επιτέλους τα είχε καταφέρει".
 
Ο Ματ Μπάσμπι πνίγεται στις αγκαλιές των παικτών του

Δέκα χρόνια λοιπόν μετά το χαμό της μεγάλης Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο Μόναχο, ο Ματ Μπάσμπι θα εκπλήρωνε την υπόσχεση του μπροστά στις οικογένειες των θυμάτων, οδηγώντας τους "κόκκινους διαβόλους" στην κορυφή της Ευρώπης. 
"Τη στιγμή που ο Μπόμπι (σ.σ. Τσάρλτον) σήκωσε το Κύπελλο εξαγνίστηκα" 
είχε πει με ειλικρίνεια ο Σκωτσέζος τεχνικός, ο οποίος λίγο αργότερα θα χριζόταν Ιππότης. Ωστόσο, το καλύτερο για  τον σερ Ματ το είχε πει ο πραγματικός ΜVP του τελικού και μετέπειτα νικητής της Χρυσής Μπάλας, Τζορτζ Μπεστ.  'Εκείνη τη μέρα ήταν τόσο ευτυχισμένος, που έμοιαζε σα να  είχε ένα φωτοστέφανο πάνω από το κεφάλι του". Σίγουρα εκείνο το ανοιξιάτικο βράδυ του 1968, οι "μπέμπηδές" του θα ήταν περήφανοι για τον προπονητή τους καμαρώνοντάς τον από τον ουρανό. Χιλιάδες κόσμου πλημμύρισαν αργότερα τους δρόμους του Μάντσεστερ για να αποθεώσουν τους Πρωταθλητές Ευρώπης. Η ομάδα του Στάιλς, του Λόου, του Τσάρλτον, του Άστον, του Κιντ, του Μπεστ, και του προπονητή Ματ Μπάσμπι είχε φτάσει στο ζενίθ της.


Ένα χρόνο αργότερα ο Μπάσμπι εγκατέλειψε τον πάγκο της ομάδας για να πάρει διευθυντική θέση σ' αυτήν.  Μετά από 23 χρόνια στο πάγκο της ομάδας που λάτρεψε και λατρεύτηκε ο σερ Ματ Μπάσμπι, έγινε γενικός διευθυντής. Το Δεκέμβριο του 1970, μετά την απόλυση του Μακκίνες, επέστρεψε   για έξι μήνες στον πάγκο των «κόκκινων διαβόλων».  Δεν τέθηκε όμως ποτέ θέμα μόνιμης επιστροφής του. Στο τέλος της σεζόν σταμάτησε οριστικά την προπονητική. Ο Μπάσμπι είχε επίσης προπονήσει παράλληλα με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ την Εθνική ομάδα της Μεγάλης Βρετανίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 στο Λονδίνο. Την οδήγησε μάλιστα έως τα ημιτελικά. Ακόμη, εργάστηκε στην Εθνική ομάδα της Σκωτίας ως προσωρινός προπονητής το 1958.

Glory Glory Man United

Στη συνέχει παίρνει τη θέση του διευθυντή του συλλόγου μέχρι και το 1982. Δύο χρόνια νωρίτερα και πιο συγκεκριμένα το 1980, γίνεται πρόεδρος της Γιουνάιτεντ. Δεν θα μπορούσε ποτέ ένας σύλλογος που φέρει τόσο ένδοξη ιστορία μέσα στις φλέβες του,  να μην τιμά με οποιονδήποτε τρόπο δύναται τις μορφές που δημιούργησαν το θρύλο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Προς τιμήν του το 1993 ο δρόμος «Warwick Road North», μετονομάζεται σε «Sir Matt Busby Way», Περπατώντας κάποιος στον περιβάλλοντα χώρο του "Ολντ Τράφορντ", ίσως σε μια στιγμή νιώσει ρίγος και ένα σφίξιμο στην καρδιά. Θα είναι επειδή αντίκρισε το άγαλμα της ιερής τριάδας των Ντένις Λόου, Τζορτζ Μπεστ και Μπόμπι Τσάρλτον, που αγκαλιασμένοι κοιτούν αγέρωχα προς το μέρος του γηπέδου, όπου από τις 27 Απριλίου του 1996, στις ρίζες του δεσπόζει ένα άλλο άγαλμα. Είναι αυτό του Ματ Μπάσμπι, του προπονητή που αφού επέζησε από την τραγωδία του Μονάχου οδήγησε το σύλλογο στην κορυφή της Ευρώπης.  Το σίγουρο είναι πως όσες δεκαετίες κι αν ρίξει ο χρόνος πάνω στην κοσμική μνήμη, οι φίλοι της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν θα λησμονήσουν ποτέ την τεράστια κληρονομιά της ποδοσφαιρικής τους παράδοσης.
Ήταν Πέμπτη, 20 Ιανουαρίου του 1994, όταν ο σερ Ματ Μπάσμπι άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 85 ετών, χτυπημένος από τον καρκίνο. Είχε ζήσει αρκετά όμως για να δει τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να ξαναζωντανεύει με τον σερ Άλεξ Φέργκιουσον στον πάγκο της από τις «στάχτες» της.
«Το να κερδίζεις το ματς με οποιοδήποτε κόστος δεν είναι κανένα επίτευγμα.. Δεν υπάρχει καμία ντροπή στην ήττα, όταν παίζεις στα όρια της δύναμης και των ικανοτήτων σου. Αυτό που μετράει περισσότερο από όλα είναι ότι το ποδόσφαιρο πρέπει να παίζεται στο σωστό του πνεύμα… Με fair play, χωρίς εύνοιες, με κάθε παίκτη να παίζει ως μέλος της ομάδας και με την παραδοχή του αποτελέσματος χωρίς πίκρα, υποψία και ξιπασιά. Το να παίζεις ποδόσφαιρο με αντιπάλους τις κορυφαίες ομάδες είναι κάτι υπέροχο, εντυπωσιακό, ανεπανάληπτο. Λατρεύω το δράμα του, τις δαντελένιες ικανότητες των ποδοσφαιριστών, τον προσεκτικό και ταυτόχρονα άνετο ρυθμό και την πληθώρα των αντικρουόμενων συναισθημάτων. Είναι τεράστια ευκαιρία για μένα η ενασχόλησή μου με το άθλημα από οποιοδήποτε πόστο και αν αυτό συνέβη. Νιώθω ρομαντισμό, θαυμασμό, και μυστήριο. Υπάρχει αίσθηση ομορφιάς και ποίησης. Το ποδόσφαιρο έχει την ατελείωτη μαγεία και την ποιότητα που έχει ένας μύθος».
Σερ Ματ Μπάσμπι



PALMARES

Περίοδος: Σύλλογος, Συμμετοχές (Γκολ)

Εφηβική καριέρα

  • 1928: Denny Hibs

Επαγγελματική καριέρα

  • 1928–1936: Manchester City Football Club, 204 (11)
  • 1936–1941: Liverpool Football Club, 115 (3)

Σύνολο καριέρας: 319 (14)

Διεθνής

  • 1933: Σκωτία, 1 (0)

Προπονητική καριέρα

  • 1945–1969: Manchester United Football Club
  • 1948: Μεγάλη Βρετανία
  • 1958: Σκωτία
  • 1970/71: Manchester United Football Club

Τίτλοι

Ως ποδοσφαιριστής

Με την Manchester City
  • Κύπελλο Αγγλίας: 1933/34

Ως προπονητής

Με την Manchester United
  • Πρωτάθλημα Αγγλίας: 5 (1951/52, 1955/56, 1956/57, 1964/65, 1966/67)
  • Κύπελλο Αγγλίας: 2 (1947/48, 1962/63)
  • FA Charity Shield: 5 (1952, 1956, 1957, 1965, 1967)
  • Κύπελλο Πρωταθλητριών: 1967/68

Προσωπικές Διακρίσεις
  • PFA Merit Award: 1980
  • Μέλος του Hall of Fame του Αγγλικού Ποδοσφαίρου (Manager): 2002
  • Μέλος τουΕυρωπαϊκού Ποδοσφαιρικού  Hall of Fame (Manager): 2008

Τιμές
  • Commander of the Most Excellent Order of the British Empire (CBE): 1958
  • Knight Bachelor: 1968
  • Knight Commander of the Order of St. Gregory the Great (KCSG): 1972

ΠΗΓΕΣsport24.gr - gazzetta.gr - e-soccer.gr


Δεν υπάρχουν σχόλια: